Çocuğunuz sürekli sizinle inatlaşıyor mu? Sürekli kendi istediği olsun diye diretiyor mu? Sizler için hazıladığımız öneriler bu durumu aşmanıza yardımcı olabilir.
Geçtiğimiz günlerde, bir okurumuz çocuğunun gerek aile hayatında, gerek sosyal hayatında sürekli inatlaştığını söyledi. İstediği olmadığında, kendini köşeye çekerek içine kapandığından bahsetti. Hal böyle olunca, bizde bu konuyu ele alıp ufak bir araştırma yaptık. Umarım benzer sorunlar yaşayan ebeveynlere yardımcı olacak bir yazı olur.
Birkaç kitaptan alıntılar yaparak bu sorunla nasıl başa çıkacağınızı anlatacağız. Öncellikle böyle durumlarda çoçuğunuzun yaşı çok önemli, gerek duygusal gelişim, gerek psikolojik gelişimde yaş ön plandadır. Sebebi ise çocuklar yaş aldıkça bir takım yetenek ve beceriler kazanırlar. Okurumuzun çocuğu beş yaşında. Bu yaşlarda çocuklar benlik duyguları gelişmiş, kendi başlarına birşey yapma isteği ile dolu olurlar. Bu yaşlarda özellikle bu gibi davranışlarla kendini gösterir.
Örnek vermek gerekirse,
- Kıyafetlerini kendileri seçmek isterler.
- İstemedikleri yemekleri yememek için direnirler.
- Sizinle inatlaştığı zamanlarda anne ve babasına karşı tutumu sert olur.
- Oyunlarda kuralları koyar ve grubu yönetmek isterler.
- Evde, parkta ve oyun alanlarında kendi kuralları olsun isterler.
Bu şekilde baktığımızda, çocuğunuz kendi kurallarını koymak istediği her durum, aslında yaşının getirmiş olduğu bir gelişim sürecidir. Bu süreç sağlıklı büyüdüğünü gösterir. Bazı çocuklar için liderlik karakterinin sonucudur. Çocuğun karakterini göz önünde bulundurmakta fayda vardır.
Çocuklara sınır konmalı mı?
Çocuklar sınırları ve düzeni sever. Bunu çocuğunuza siz anlatmalısınız. Yapabileceği ve yapamayacağı şeyler olduğunu öğretmelisiniz.
Yaşın ve karakterin dışındaki diğer faktörler
Çocuğunuz bu duruma 3-4 yaşında başladı ve zaman geçtikçe içinden çıkılmaz bir hal alıyorsa, sebebi çocuğunuza yaklaşımınızdan kaynaklanıyor olabilir. Örnek vermek gerekirse; “aman çocuğum iki kaşık daha fazla yesin” , “aman ağlamasın” , “aman başına birşey gelmesin” gibi tutumlar sergilerseniz çocuklar bu durumu kullanır. Zamanla bu durumu kendi lehine çevirerek istediği zaman kullanabileceğini öğrenir ve sizinle inatlaşmaya devam eder. Siz çocuğunuza bu şekilde davranmadığınız halde inatlaşma varsa, çevrede kardeş kuzen vs. gözlemleyip kendisinde uygulamış olabilir. İşe yaradığını fark edince bunu kullanır hale gelebilir.
İnatçı çocuk sorunu nasıl çözülebilir?
İnatlaşma durumlarında sürekli çocuklarınıza sorunu vurgulayarak belirtmeyiniz. Ne kadar üstüne giderseniz o kadar sorun büyür. Çocuklar yetişkinler gibi bilişsel çıkarımlar yapamayabilir. O yüzden sürekli tekrarlanan hata vurgusu, hatalı davranışı pekiştirmekten başka bir işe yaramaz.
Özelikle çocuğunuz evde istediği bişe olmadığında hırçınlaşıp, ağlıyor ve sizinle iletişimi kesiyorsa. Öncelikle sakin olmanız gerekir. Çocuğunuza karşı sakin olmakta büyük fayda vardır. Sonraki adım çocuğunuzun sakinleşmesi için ona zaman tanımak. Çocuğunuzun göz hizasına inin onu anladığınızı ve şuan sakin olması gerektiğini sakinleştiğinde konuşmanız gerektiğini söyleyin. Bu konuşmanın ardından fiziken ondan uzaklaşın onun bu durumu düşünmesi için bu önemli. Bu uzaklaşmayı yaparken evden herhangi biriyle bu konuyu konuşmayın. Çocuğunuz sakinleştiğinde “neden istediği şeyin olmayacağını” sakince anlatın. Eğer çocuğunuz sizi anlamıyor ve inatlaşmaya devam ediyorsa sakince tekrar uzaklaşın.
Bu süreç zor ve yorucu geçebilir. Burda önemli olan süreç devam ederken istikrarlı olmanız. Eğer sıkılıp, sinirlenip çocuğunuza istediğini verirseniz, bu durumu dahada pekiştirmiş olursunuz.
Umarım faydalı bir yazı olmuştur.
Sizde deneyimlerinizi, benzer sorunlarda nasıl çözümler uyguladığınızı aşağıdaki yorum kısmından paylaşabilirsiniz.
